12 tháng biến động của Google: Nhân viên thất vọng với văn hoá nội bộ, gói gọn cả năm trong một từ ‘nghiệt ngã’

2023 là một năm đầy biến động của Google, bắt đầu bằng đợt sa thải chưa từng có và kết thúc bằng dự án trí tuệ nhân tạo lớn nhất từ trước đến nay.

Có nhiều lý do để ăn mừng, đơn cử như việc Google Cloud lần đầu tiên có lãi trong năm nay. Google cũng kết thúc năm 2023 với sự ra mắt của Gemini, mô hình ngôn ngữ lớn mới (LLM).

Tuy nhiên, vẫn có những dấu hiệu cho thấy tinh thần năm nay giảm sút. Kết quả một cuộc khảo sát toàn công ty có tên Googlegeist cho thấy 78% nhân viên tự hào về công ty; 45% thừa nhận tổ chức của mình có tầm nhìn rõ ràng, song tỷ lệ tương tác trung bình tổng thể chỉ là 36% - mức thấp đáng chú ý. Câu hỏi nhiều nhất đang được đặt ra là liệu các giám đốc điều hành có tiếp tục cắt giảm nhân sự.

“Chúng tôi đã cố gắng tránh điều đó càng lâu càng tốt”, ông Pichai nói và khẳng định việc sa thải là một quyết định khó khăn nhưng “quan trọng”.

Đối với Google, 2023 là một năm tập đoàn này phải tiến nhanh hơn và tìm kiếm sự tập trung cao độ hơn để chứng minh rằng mình vẫn có thể cạnh tranh với nhiều đối thủ. Dẫu vậy, một số nhân viên vẫn cho rằng năm hiệu quả của Google đã làm suy giảm đáng kể văn hóa nội bộ kéo dài suốt nhiều năm - điều mà họ vốn từng tự hào.

“Một từ thôi: nghiệt ngã”, một nhân viên nói.

Phóng viên tờ BI đã nói chuyện với hàng chục nhân viên Google. Họ mô tả năm vừa qua đã làm rung chuyển văn hóa cốt lõi của công ty. Hầu hết đều yêu cầu giấu tên vì sợ liên đới.

Sau màn ra mắt của ChatGPT, Google đẩy mạnh phát triển AI. Trong một sự kiện truyền thông, công ty này hào hứng giới thiệu công trình mới nhất của mình song vẫn thận trọng trước mọi rủi ro về bảo mật.

Douglas Eck, giám đốc nghiên cứu cấp cao của Google, cho biết: “Chúng tôi phải thừa nhận rằng những rủi ro sẽ rất đáng sợ nếu công ty mất cảnh giác. Đó là lý do vì sao chúng tôi chậm công bố chúng”.

Tuy nhiên, phía nội bộ Google lại cho rằng các giám đốc điều hành chỉ đơn giản là đã đánh giá thấp khả năng tạo ra tiếng vang của AI. Công ty đã xây dựng các sản phẩm tương tự song lại chưa từng phát hành vì sợ chúng sẽ tạo ra thông tin sai lệch hoặc nội dung phản cảm.

Vào tháng 3, Google ra mắt Bard - hoạt động tốt nhưng lại kém thông minh hơn ChatGPT. Một tháng sau, phía công ty thông báo sẽ kết hợp 2 đơn vị nghiên cứu khác nhau là DeepMind và Brain để đẩy nhanh tiến bộ. Đó là thời khắc quan trọng đối với DeepMind - công ty chủ yếu chỉ hoạt động như một vệ tinh tại Google sau khi được gã khổng lồ tìm kiếm mua lại vào năm 2014.

Bộ phận mới, được đặt tên là Google DeepMind, được kỳ vọng sẽ giúp Google vượt qua GPT-4 của OpenAI. Theo một người quen thuộc với vấn đề này, trong DeepMind, một số dự án đã bị hạ cấp để nhường chỗ cho AI hướng tới người tiêu dùng.

Google đã nỗ lực để ra mắt Gemini. Đồng sáng lập Google Sergey Brin thậm chí còn quay trở lại công ty vài tháng trước khi Gemini được phát hành để làm việc trên mô hình gần như toàn thời gian. Dự kiến, mô hình lớn nhất Ultra sẽ được Google tiếp tục tung ra vào đầu năm tới.

Quay trở lại với cụm từ ‘nghiệt ngã’. Rất nhiều nhân sự đã chia sẻ câu chuyện của mình sau khi bị sa thải đột ngột. Người mất việc khi đang trong thời gian nghỉ phép chăm sóc mẹ ốm. Người bàng hoàng không dám tin vì cả vợ/chồng mình bị sa thải cùng một lúc. Những nhân viên may mắn được ở lại đã khóc vì vui mừng.

Trước đó, Google đã thực hiện đợt cắt giảm nhân sự quy mô lớn với 12.000 nhân viên, tương đương khoảng 6% lực lượng lao động. Quyết định được đưa ra sau vài ngày Microsoft tuyên bố sa thải 10.000 nhân sự.

Trong rất nhiều nhân sự bị cắt hợp đồng đột ngột, nổi bật nhất phải kể đến cặp vợ chồng Allie và Steve có đứa con 4 tháng tuổi. Được biết họ đã làm việc cho công ty trong nhiều năm, đồng thời giữ chức vụ cao trong Google: Allie là giám đốc marketing tại Google, trong khi chồng là giám đốc điều hành nghiên cứu.

Sau khi nhận chế độ nghỉ phép hào phóng dành cho các cha mẹ, cặp vợ chồng này chưa kịp mừng đã phát hiện ra tên mình thuộc danh sách cắt giảm nhân sự. Bất ngờ, song đôi vợ chồng nhanh chóng sốc lại tinh thần. Với Allie, tin dữ vừa qua lại là cơ hội tốt để cả hai tập trung phát triển công việc kinh doanh riêng. “Đây là cú hích mà chúng tôi cần”, Allie nói.

Tuy nhiên, không phải ai cũng may mắn có nghề tay trái như vợ chồng Allie. Katherine Wong, đang mang thai 34 tuần và chuẩn bị nghỉ thai sản, thì phát hiện mình bị sa thải.

“Tôi xin nghỉ phép sớm và cố gắng bàn giao công việc, tài liệu đầy đủ trước khi rời công ty. Chỉ còn 1 tuần nữa là nghỉ thai sản, tôi hạnh phúc vô cùng vì sắp được gặp con. Nhưng rồi tim tôi thắt lại khi nhận tin dữ. Tôi là một trong số 12.000 người trong làn sóng sa thải”, cô kể lại.

“Suy nghĩ đầu tiên trong đầu tôi là ‘Tại sao lại là tôi? Tại sao lại xảy ra lúc này?’. Thật khó để tin bởi trước đó, năng lực của tôi được đánh giá tốt”, Wong nói.

Căng thẳng nội bộ có dấu hiệu đạt đỉnh. Ian Hickson, người từng là kỹ sư tại Google từ năm 2005, đã viết một bài blog nhận xét gay gắt về văn hóa Google.

“Tinh thần đang ở mức thấp nhất mọi thời đại”, Hickson nói và cho biết quyết định sa thải vào tháng 1 sẽ có những tác động hết sức tiêu cực đối với Google.

Hickson không phải là cựu nhân viên đầu tiên bày tỏ sự bất bình với công ty, song tâm sự của anh lại gây được nhiều tiếng vang nhất.

Theo các chuyên gia, năm 2024 của Google xoay quanh những đột phá về AI, song cũng sẽ chứng kiến những hệ lụy mà chính sách cắt giảm nhân sự ồ ạt để lại. “Văn hóa đã mất thì sẽ mãi mãi không quay trở lại”, một giám đốc điều hành hiện tại của Google nói với BI. “Sự suy thoái văn hóa của Google cuối cùng sẽ không thể thay đổi”.

Theo: BI, Bloomberg

Vũ Anh